สุภาษิตล้านนา
การให้ความหมายทางสังคมต่อความเป็นเพศสุภาษิตล้านนาที่สอนเฉพาะหญิงและชายที่เลือกมาศึกษาครั้งนี้มีทั้งหมด 20 บท โดยใช้
สุภาษิตที่ยุทธ เดชคำรณ ได้รวบรวมไว้ในหนังสือภาษิตล้านนา เนื่องจากมีสุภาษิตล้านนามาก
บทและมีความหลากหลายทำให้สามารถมองเห็นภาพรวมของความคิด ความเชื่อในเรื่องต่าง
ๆ ของชาวล้านนาได้ดี ซึ่งสุภาษิตทั้ง 20 บทนี้ เป็นเหมือนข้อสรุปทางความคิดในเรื่องการสอน
และเป็นข้อเตือนใจสำหรับชายหญิงของสังคมชาวล้านนาที่มีมาแต่อดีตและยังสามารถใช้ได้ดี
ในปัจจุบันทั้งแก่ผู้ที่มีครอบครัวแล้วและมีบทบาทหน้าที่เป็นสามีเป็นภรรยา หรือข้อการปฏิบัติ
ของหนุ่มสาวล้านนา เป็นต้น
การศึกษาสุภาษิตล้านนาที่เคยมีผู้ศึกษาไว้นั้น ส่วนใหญ่เป็นการรวบรวมสุภาษิตล้านนาทั้งหมด
การศึกษาสุภาษิตล้านนาที่เคยมีผู้ศึกษาไว้นั้น ส่วนใหญ่เป็นการรวบรวมสุภาษิตล้านนาทั้งหมด
ที่มีแล้วนำมาจัดเข้าเป็นหมวดหมู่โดยเรียงลำดับอักษรหรือเรียงตามหมวดของลักษณะความ
หมายเช่น สุภาษิตที่เกิดจากธรรมชาติ สุภาษิตที่เกิดจากประเพณี สุภาษิตที่เกิดจากอุบัติเหตุ
เป็นต้น
สุภาษิตที่สอนเฉพาะเพศชาย
สุภาษิตที่สอนเฉพาะเพศชาย
- กันเข้าวัดหื้ออู้คำปราชญ์ กันเข้ากาดหื้อเป็นพ่อค้า
- กันเป็นผู้ชายอย่าฟังคำส่อ กันเป็นพ่ออย่าหลงคำแม่น้า
- คนชาย ถ้าหมั่นแล้ว บ่แคล้วแพ้ใจสาว
- จะเอาเมีย อย่างกลัวการ เป็นทหารอย่ากลัวศึก
- ผู้ชายจะยังเป็นลูก จนถึงวันที่มีเมีย
- หญ้าเป็นข้าควาย ผู้ชายเป็นข้าหญิง
- ผ่อชายมีผญา หื้อผ่อเมื่อยามกินเหล้า
- จะมีผัวอย่ากลัวมีท้อง
- มีผัวมีลูก เหมือนเชือกผูกมัดแข้ง มัดขา
- มีผัวมีลูก มีโซ่ผูกพันชั่วชีวิต
- หญิงเดือน หญิงด่า หื้อพิจารณาถี่ ๆ
- เป็นสาว เปิ้นช่างว่าร้าย เป็นแม่ร้างแม่ม่ายเปิ้นช่างดูแคลน
- หญิงเยียะการสบาย ชายเยียะการหลายแท้นอ
- หญิงเป็นเสาเรือนเอก ชายเอกเขนกสั่งการ
- หญิงรักที่น้ำใจ ชายรักที่หุ่นร่าง
- หญิงรักแล้ว ตึงรักหลาย ๆ ชายรักที่หุ่นร่าง
- หญิงลุกเช้า ชายลุกขวาย สองตายายอยู่กันจนเฒ่า
- ถ้าผัวว่าแล้ว เมียแก้วอย่าเกิน ถ้าผัวทำเพลิน เมียต้องว่าห้าม
- หญิงเป็นผู้จ่าย ชายเป็นผู้ริ
- ผัวเป็นหิง เมียเป็นข้อง ตีกลองทิงมอง ม่วนล้ำ
